Ngam Haubel 10

Tunung leitung ah ngam zawngbel 10 ii thu ih kikum zo hi. Tu in ngam hau bel 10 ii thu en laleo tawng. Ih kikup nasa om bangma hauna tuat dan sia a nanam om aa, hiak sung mun pan GDP (Gross Domestic Product) per capita taw et ciang ngam haubel teng hi. GDP per capita ciciang ngammi khat in kum khat sung bangza manh seam zo/ vawt zo cina hi. Sontena Switzerland ngam ii GDP per capita $39,000 hi ciciang, Switzerland ngammi khat ii kum khat a sepza, a vawtza manh sia $ 39,000 cina hi aa, Zimbabwe ngam ii GDP per capita sia $0.1 hi ciciang, Zimbabwe ngam mi khat ii kum khat a sepza a vawtza manh sia $ 0.1 bek hi cina hi.

10. Switzerland – $39,800 (GDP per capita)

Switzerland

Cheese tam mama a vawt ngam khat hi aa, leitung ah a neutral (kuama sang pang ngawl) bel ngam khat hi. Ngaalpi 2 lai Europe ngam tam mama pan sum nei mihau te in Swiss bank muangbel ahikom a sum uh swiss bank ah koi siasua hi. Nestle, Logitech, Rolex le Credit Suisse ci company mithang te sia Switzerland ngam pan hi.

Equatorial Guinea

9. Equatorial Guinea – $44,100 (GDP per capita)
The Republic of Equatorial Guinea sia Africa laizang ah om hi. Leitung mihing a tam zaw in hi ngam za ngei ngawl hi. 1996 kum ciang namngim nasia tatak piang ahikom ngam hau khat hong suak hi. Ngam mihingsim 0.5 million om hi. Africa ah namngim tambel suak ngam sung kihel ahihang, ngammi te ii nuntakna kilai vazak ngawl hi. Corruption ci aa thumann ngawlna nasia lei ahikom ngammi atam zaw zawng vave hi. Azawng le ahau kikhaina leitung ah anasiabel hi tu in ki um hi.

Ireland

8. Ireland – $45,600 (GDP per capita)
European Union member khat hi aa, leitung ah sipuazii taw kisai zaataakna anga ngam khat hi. Ireland sia leitung ah computer software atambel a vawt ngam sung ah kihel hi. The Economist te ii son bang ahile, Ireland ngam mi te in leitung ah nuntakna nuambel anei te hi ci hi.

7. United States – $46,000 (GDP per capita)

United States

Ngam haubel teng sung pan ngam zaibel ngam hi. Hi ngam haubel teng et ciang ngam no mama te veu hi makale, USA sia a ngam zai mama aa, mihingsim million 300 vaal pha aa, 3.79 million square miles zai hi. Leitung ah mihau billionaires atambel ngam hi si hi. US ngam mi billionaire phaza le, leitung ngamdang theampo ah om billionaire phaza kikim phial tu in ki um hi.

6. Singapore – $48,900 (GDP per capita)

Singapore

Hi ngam no mama in tuilul nano 63 nei aa, 270 square miles zai bek hi. Hong Kong , South Korea le Singapre sia Asia ii sahang (Tiger of Asia) ci in sipuazii sang te in sontena in nei hi. Singapore in leitung ah teambaw tam atawnbel ngam hi aa, ngamdang sum theakna ah leitung a lianbel a 4 na hi. Sipuazii vawt tu ahoibel ngam ci in kiciamte ci hi.

5. United Arab Emirates – $55,200 (GDP per capita)

United Arab Emirates

Namngim le gas ahau mama ngam hi aa, leitung ah sipuazii akhangto mama ngam khat in kiciamte hi. A sum nei teng azak natu he ngawl liang ci in ki son hi. Mihing vawt tawm tuikul, leitung ah inn saangbel (Burj Khalifa) ci khawng vawtna ah a sum uh zangh hi. Burj Khalifa tau (inn) sia meter 828 saang aa, New York khua sung a saang mama ci in aki ngaisun Empire State tau ii a za 2 saang hi. Leitung bup construction nasep theampo ii se 4 sua se 1 (1/4) sia hi ngam sung Dubai khua ah om ki ci hi.

4. Kuwait – $55,300 (GDP per capita)

Kuwait, Dubai city

Arabic kam taw Kuwait ii khiakna sia “Tui hui ah aki lam kulh” acina hi. Parsian Gulf sung ah om aa, Saudi Arabia le Iraq taw ki ngamngi hi. Leitung ah lei nuai namngim tambel nei a 5na hi. Leitung bup lei nuai namngim theampo ii zakhen 10% hi ngam sung ah om hi. Kumpi in pheanse (tax) la ngawl aa, kumpi sum tum theampo ii zakhen 80% sia namngim zuakna pan nga hi. Middle East sung ah sipuazii vawt tu in anuambel ngam, a free bel ngam a 2na hi.

3. Norway – $55,600 (GDP per capita)

Norway

European Union sung member hi ngawl aa, nasia mama akhangto ngam khat hi. Gas le namngim tam mama apiang ngam khat hi. Nuntak thei natu sum zakna (Cost of living) sia USA sang zakhen 30% in sanng zaw hi. 2006 kum lai leitung ah namngim azuakbel athumna hi aa, Russia le Saudi Arabia in atambel zuak hi.

2. Qatar – $75,900 (GDP per capita)

Qatar Doha city

Arabic kam pau ngam no mama khat hi aa, mihingsim (population) million khat cing ngawl hi. 1971 kum in Great Britain tung pan suatakna (independence) nga hi. 1940 kum zawk ciang Qatar ngam ah leinuai namngim ki mu aa, tuama in a zawng mama Islamic ngam no khat hi. Leitung ah kumpi pheanse (tax) atawmbel ngam khat hi. Kumpi service tam mama sia ngammi te in sum piak kul ngawl aa, athong (free) in nga thei hi. 2009 kum lai leitungbup ah siipuazi akhangbel ngam in ki ciamte hi.

1. Luxembourg – $80,800 (GDP per capita)

Luxembourg city

Europe ngam khat hi aa, mihingsim (population) 500,000 kiim pha bek hi. Leutungbup ah ngam nobel a 8na hi. A ngam thungbel pan thangbel dong tai 50 pha aa, nisuana sangbel pan nitumna sangbel dong tai 30 zai bek hi. Ahihang leitung ah ahaubel ngam khat in ki ciamte hi.

Koisung pan sum nga?
Ban (bank) muan huai mama 250 vaal sia hi ngam no ciucio sung ah ki hen bikbek in na seam hi. Europe sung ah ban taw kisai aki muangbel ngam hi aa, leitungbup zong akhatna hi phial tu ki ci hi. Sum hau thathong bek hi ngawl hi ngam mi te sia pilvang (smart) mama hi. Elementary ah saang ka kipat peuma ciang saangpatang theampo in Piantit (French) kam sin aa, middle school a thet uh ciang Germany kam sin uh hi. High school a thet uh ciang, English a thupibel in sin sak laleo hi. Amate kam zong anei ngawl hi ngawl aa, amate kam sia Lëtzebuergesch kam hi. Khua sung na vaak ciang tadensa lei in en le te, kam nam cinh in ki at na mu tu hi.

Thawngno

Dopha : Financial Jesus

Leave a comment